ประวัติความเป็นมาของพวงหรีด พวงดอกไม้แห่งความอาลัย

ประวัติความเป็นมาของพวงหรีด พวงดอกไม้แห่งความอาลัย

“พวงหรีด” (Wreath) ถือกำเนิดขึ้นเมื่อ 400 ปี ก่อนคริสตกาลในฐานะเครื่องประดับจากธรรมชาติที่มนุษย์ใช้สวมใส่ศีรษะ โดยจุดเริ่มต้นของพวงหรีดมาจากเรื่องราวความรักของเทพ “อะพอลโล” (Apollo)ผู้หลงรักนางไม้ “แดฟนี” (Daffodil)ข้างเดียว เมื่อจนมุมแดฟนีอ้อนวอนพ่อให้ช่วยปลดปล่อยเธอจากสถานการณ์อึดอัดใจเช่นนี้ พ่อของเธอจึงเสกให้แดฟนีกลายเป็นต้นลอเรล เมื่อเทพอะพอลโลมาเจอหญิงที่รักจากไป จึงทำได้เพียงนำใบไม้มาทำเป็นพวงหรีดสวมหัวเพื่อระลึกถึงนาง  พวงหรีดจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของเทพอะพอลโลไปโดยปริยาย ชาวโรมันที่นับถือเทพอะพอลโลในฐานะเทพแห่งความสง่างามและชัยชนะ จึงสวมพวงหรีดที่หัวเมื่อออกรบหรือได้รับชัยชนะกลับมา  “Laurel Wreath” 

ส่วนทางแถบยุโรปในช่วงศตวรรษที่ 16-19 นิยมใช้พวงหรีดในงานเฉลิมฉลองต่าง ๆ โดยเฉพาะวันคริสมาสต์ ซึ่งถือเป็นวันประสูติของพระเยซู พวงหรีดของชาวคริสต์ถูกดัดแปลงจากของโรมันที่ใช้เพียงใบไม้ โดยเปลี่ยนวัสดุมาเป็นกระดาษและริบบิ้นที่มีสีสันสวยงามและเน่าเสียได้ยากแทน ตกแต่งเพิ่มด้วยลูกสน อันเป็นสัญลักษณ์ของการถือกำเนิด ความอุดมสมบูรณ์ นิยมแขวนไว้หน้าประตูบ้าน ห้องอาหาร โถงจัดเลี้ยงหรือโบสถ์

ต่อมาในยุควิคตอเรียนที่เฟื่องฟูไปด้วยศาสตร์และศิลป์ มีผลงานวรรณกรรมมากมายพรรณนาความหมายอันลึกซึ้งของดอกไม้แต่ละชนิด ผู้คนจึงเริ่มหันมาทำพวงหรีดจากดอกไม้สดแทน ในยุคนี้เองที่ธรรมเนียมการใช้พวงหรีดในงานอวมงคลเริ่มเข้ามา หากบ้านไหนมีคนตาย จะมีพวงหรีดผูกริบบิ้นดำแขวนไว้หน้าประตู เพื่อเป็นการบอกอ้อม ๆ ให้คนที่ผ่านไปมารับรู้ ในงานศพของชาวยุโรปแขกจะนำพวงหรีดมาร่วมส่งวิญญาณของผู้เป็นที่รัก เพราะมีความเชื่อว่า เมื่อมีคนตายเทวทูตจะลงมารับวิญญาณ การนำพวงหรีดมาวางไว้หน้าหลุมศพจึงเป็นการต้อนรับเทวทูตด้วย ในยุคล่าอาณานิคม ค่านิยมต่าง ๆ ของชาวยุโรปได้แผ่ขยายอิทธิพลไปทั่วโลก ทำให้พวงหรีดกลายเป็นสิ่งสากลไปในที่สุด ไม่เว้นแม้แต่ในทวีปเอเชีย

สำหรับประเทศไทย พวงหรีดเริ่มเข้ามาในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยปรากฏหลักฐานครั้งแรกในภาพถ่ายงานศพของ “เจ้าจอมมารดาเปี่ยม” หรือ “สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา” พระสนมเอกในรัชกาลที่ 5 เมื่อปี พ.ศ. 2447 สมัยนั้นจะมีเพียงงานศพของชนชั้นสูงเท่านั้นที่มีพวงหรีด แต่ภายหลังพวงหรีดได้แพร่หลายสู่สามัญชนและกลายเป็นสิ่งสำคัญในทุกงานอวมงคลที่แขกต้องมอบให้เจ้าภาพเพื่อแสดงความอาลัย